طاق بستان

محوطه تاریخی طاق بستان در دامنه کوهی به همین نام و در کنار چشمه ای در شمال شرقی حاشیه کنونی شهر کرمانشاه واقع شده است. در طاق بستان، آثاری از دوره ساسانی وجود دارد که شامل چند صحنه تاریخی از جمله تاج گذاری خسرو پرویز، تاج گذاری اردشیر دوم، تاج گذاری شاهپور دوم و سوم و همچنین چند کتیبه ( سنگ نبشته ) در آن کنده کاری شده است.

مجموعه طاق بستان در قرن سوم میلادی ساخته شده است، وجود کوه و چشمه در این مکان آن را جزو دیدنی های کرمانشاه قرار داده است. شاهان ساسانی نخست نواحی اطراف تخت جمشید را برای تراشیدن تندیس های خود برگزیدند، اما از زمان اردشیر دوم و شاهان پس از او طاق بستان را انتخاب کردند که در بین راه جاده ابریشم قرار داشت و دارای طبیعتی سرسبز و پرآب بود.

طاق بستان شامل سنگ نگاره ی تاج گذاری اردشیر دوم و دو طاق میباشد که طاق کوچک تر شاهپور دوم و سوم و طاق بزرگ تر خسرو پرویز را به تصویر کشیده است. در سمت راست طاق کوچک تر و در بیرون از طاق سنگ نگاره ای تراشیده شده که تاج گذاری اردشیر دوم را نشان میدهد.در این تصویر شاه در میان و در سمت راست وی فروهر و در سمت چپ زرتشت یا بقولی میترا با هاله ای از نور قرار دارد.

طاق بزرگ

طاق بزرگ با سنگ نگاره تاج گذاری خسرو پرویز مهمترین اثر در طاق بستان است .در طاق بزرگ، سه تندیس مشاهده می شود. شاه در میان، فروهر در سمت راست وی، که مانند تاج گذاری اردشیر دوم است و آناهیتا در سمت چپ شاه. آناهیتا فرشته ی آب هاست و نمود خرمی و سرسبزی. در کناره ورودی طاق، سنگ نگاره ای از فرشتگان بال دار، درخت زندگی، مجالس شکار گراز و شکار مرغان و ماهیان در مرداب و نقش های فیل، اسب و قایق می باشد که حاکی از مراسم بزم و شادی است.

در زیر نقش تاج گذاری خسرو پرویز سواری زره پوش سوار بر اسب قرار دارد. یقین نیست که این سوار کیست، یا یک رزم جوست یا خسرو پرویز یا پیروز ساسانی. اما نشان گر فر و قدرت شاه و ایرانیان است.

همچنین در طاق بزرگ آثاری از زنان موسیقی دان به چشم می خورد که به نواختن چنگ و سازهای بادی مشغول هستند.

طاق کوچک

طاق کوچک در میان سنگ نگاره تاج گذاری اردشیر دوم و طاق بزرگ قرار دارد و مراسم تاج گذاری شاهپور دوم و سوم را به تصویر می کشد، این طاق دارای دو نقش در بالای دیواره طاق و دو کتیبه است. این کتیبه ها به خط پهلوی کتیبه ای هستند.

سنگ نگاره دوره قاجار

در بخش فوقانی دیوار سمت چپ ایوان بزرگ، سنگ نگاره ای از دوره قاجاریه همراه با کتیبه ای به خط نستعلیق حجاری شده است. این حجاری مجسمه محمد علی میرزا پسر فتحعلی شاه قاجار را نشان می دهد. در کنار او شعری از بسمل شاعر کرمانشاهی در مدح او نگاشته شده است. مطابق با این نوشته محمد علی میرزا کوه طاق بستان را با کوه طور و جمال دولتشاه را با جمال حضرت موسی تشبیه کرده، وی همچنین خسرو پرویز را دربان خود معرفی کرده است.

گویند فرشی از جواهر بر کف طاق بوده که هنگام حمله ی اعراب میان فرماندگان عرب تقسیم شده است. طاق بستان از دیر باز مورد حمله ی مهاجمان به ایران بوده و در زمان حضور نیروهای استالین و انگلیس خساراتی به آن وارد شده اما هنوز شکوهمند است. همچنین به دلیل حرکت زمین در این منطقه بر دیواره های طاق بزرگ و طاق کوچک ترک هایی ایجاد شده است که به مرور زمان و با تجمع خزه ها بر دیواره های آن باعث محو شدن بخشی از نقوش این طاق ها شده است . با این حال طاق بستان همواره از جاهای دیدنی کرمانشاه بشمار میرود که هر ساله پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است.

نظرات شما عزیزان:

موضوعات مرتبط: جهانگردی و ایرانشناسی ، ،
برچسب‌ها: